Medycyna hiperbaryczna i sport.

Systematyczne stosowanie tlenoterapii hiperbarycznej HBOT powoduje zmniejszenie odwodnienia organizmu oraz likwidację stanów „zakwaszenia mięśni”. Dzięki terapii osiągamy zdecydowane postępy w regeneracji po wysiłku i szybciej odzyskujemy pełną sprawność i wydolność organizmu. To właśnie dlatego komora hiperbaryczna stała się nieodzownym elementem przygotowania zawodowych sportowców w cyklu treningowym.

 

Zawodnik czołowego polskiego klubu ANKOS MMA Piotr Kuberski w trakcie przygotowań do kolejnej walki podczas gali MMA w komorze hiperbarycznej Oxygenium. Cykl przygotowawczy w komorze hiperbarycznej obejmował 10 zabiegów 120 minutowych wykonywanych każdego dnia przy ciśnieniu 150kPa realizowanych na 14 dni przed walką. 

 

 

Działanie tlenoterapii hiperbarycznej HBOT jest nazywane naturalnym dopingiem. Zgodnie z orzeczeniem World Anti-Doping Agency Światowej Agencji Antydopingowej potwierdzonym zostało jednoznacznie, że zabiegi w komorze hiperbarycznej prowadzą do znaczącego zwiększenia wydolności organizmu. Jednocześnie komitet wykonawczy agencji powstrzymał się od dodania zabiegów HBOT do listy zakazanych substancji i metod, uznając terapię za działanie w pełni naturalne i zgodne z przepisami antydopingowymi oraz fair play.

W trakcie uprawiania sportu, zarówno wyczynowo, jak i rekreacyjnie uszkodzenia tkanek miękkich są zdarzeniami częstymi. Zastosowanie tlenowej terapii hiperbarycznej u zawodowych sportowców powoduje wyraźne skrócenie czasu powrotu do pełnej sprawności ruchowej. Dzięki temu HBOT znajduje obecnie bardzo szerokie zastosowanie w lekkoatletyce, piłce nożnej, hokeju (NHL), koszykówce (NBA) czy sportach walki (szczególnie boks i MMA). Komory hiperbaryczne, zazwyczaj jednoosobowe, znajdują się w standardowym wyposażeniu coraz większej ilości klubów sportowych, a dodatkowo są prywatną własnością wielu znanych i osiągających sukcesy sportowców. Terapia hiperbaryczna stosowana łącznie z zabiegami fizykoterapeutycznymi i rehabilitacyjnymi pozwala na skrócenie czasu trwania dolegliwości oraz znaczące obniżenie kosztów leczenia. W medycynie sportowej komora hiperbaryczna staje się coraz częściej standardowym uzupełnieniem nie tylko w rehabilitacji, ale i w przygotowaniu zawodnika.

 

Podstawowe korzyści dla sportowców wynikające z zabiegów w komorze hiperbarycznej: 
• poprawa wydolności i kondycji fizycznej,
• regeneracja organizmu po wysiłku,
• regeneracja mięśni, zmniejszenie zakwaszenia,
• rekonwalescencja urazów sportowych,
• rekonwalescencja po urazach kości i tkanek miękkich kończyn,
• znacząca poprawa metabolizmu,
• redukcja tkanki tłuszczowej,
• przyspieszenie procesów rekonwalescencji,
• zmniejszenie odwodnienia organizmu,
• podwyższenie poziomu tlenu w tkankach

Szumy uszne, uraz akustyczny i nagła głuchota.

Tlenowa terapia hiperbaryczna HBOT zwiększa ciśnienie tlenu w uchu wewnętrznym. Tlen płynie z obszarów o wyższym ciśnieniu do tych o ciśnieniu niższym. Podczas i po urazie akustycznym oraz w ostrej utracie słuchu występuje głęboki spadek natlenienia ślimaka. Podczas ekspozycji na tlen hiperbaryczny w trakcie zabiegu w komorze hiperbarycznej natlenienie w ślimaku wzrasta do 460% i w godzinę po zakończeniu terapii nadal wynosi 60% powyżej normy.

Wraz ze wzrostem ciśnienia tlenu w ślimaku można wpływać na komórki czuciowe ucha wewnętrznego. Komórki te nie mają bezpośredniego zaopatrzenia w naczynia i zależą całkowicie od tlenu dostarczanego w procesie dyfuzji. Wzrost ciśnienia tlenu może zrekompensować niedobór tlenu spowodowany urazem i powoduje mechanizmy biologiczne, które biorą udział w odzyskiwaniu właściwych funkcji ucha.

Komórki rzęsate (zwane inaczej komórkami słuchowymi, rzęskowymi lub włoskowatymi) w uchu wewnętrznym reagują w sposób równomierny na uszkodzenia spowodowane hałasem, wirusami, substancjami ototoksycznymi (toksycznymi dla ucha) lub niedotlenieniem. Komórki rzęsate najpierw puchną i następnie tracą swoją funkcjonalność. Efekt ten jest odwracalny w przypadku drobnych uszkodzeń, a komórki włosowe z niewielkimi uszkodzeniami odzyskują swoją funkcję. W przypadku poważnego uszkodzenia lub jeśli opuchlizna utrzymuje się dłużej niż jeden rok, komórki ulegają degeneracji i zostają zastąpione komórkami niedziałającymi.

W związku z tym większość badań wskazuje, że HBOT jest najbardziej skuteczna w zmniejszaniu ubytku słuchu i szumów w uszach w ciągu pierwszych trzech miesięcy po utracie słuchu lub urazie słuchowym. Jeśli chodzi o samą utratę słuchu, przegląd badań klinicznych z Niemiec pokazuje, że HBOT jest skuteczna w 50% przypadków w zmniejszaniu utraty słuchu o 20 dB lub więcej. Około 11% Pacjentów w pełni odzyskuje słuch.

Jeśli chodzi o szum w uszach, ocena 7766 Pacjentów w trakcie badań klinicznych wykazała u około 30% Pacjentów całkowite ustąpienie szumów usznych. Zmniejszenie intensywności szumu w uszach o 50% nastąpiło u około 70% przypadków leczonych w ciągu 3 miesięcy od wystąpienia objawów. U Pacjentów, w przypadku których szum w uszach trwał ponad 3 miesiące wykazano 50% poprawę intensywności (zmniejszenie szumu) u 30% pacjentów. Po 12 miesiącach przewlekłego szumu w uszach nie zaobserwowano poprawy. Dlatego tak istotnym jest pilne zgłoszenie się na zabiegi w komorze hiperbarycznej.

 

Źródła:

1.Lamm K.; Simultane Sauerstoffpartialdruckestimmung in der Skala Tympani, Electrokochleographie und Blutdruckmessungen nach Knalltraumata bei Meerschweinchen. HNO 37(1989)48-55.

2Lamm H.; Deer Influx deer hyperborean Sauerstofftherapie auf den Tinnitus und den Horverlust bei akuten und chronischen Innenohrschaden. Otolaryngol Nova 5 (1995) 161-9.

3Fattori B, Berrettini S, Casani A, Nacci A, De Vito A, De Iaco G. Sudden Hypoacusis treated with hyperbaric oxygen therapy: a controlled study. Ear, Nose & Throat Journal Sept. 2001.

Atretyzm, bóle reumatoidalne, zapalenia i sztywność stawów.

Artretyzm, bóle reumatoidalne, bolesne zapalenia i sztywność stawów – te przewlekłe schorzenia dotykają kilku milionów dorosłych Polaków i często są główną przyczyną niepełnosprawności. Najczęstsze typy to zwyrodnieniowa choroba stawów – osteoarthritis (OA) i reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), ale zapalenie stawów obejmuje ponad 100 innych chorób i stanów zapalnych, w tym fibromialgię, dnę moczanową i toczeń.

 

Ostateczne przyczyny zapalenia stawów są nieznane. W chorobie zwyrodnieniowej stawów chrząstka, otaczająca tkanka i kość mogą zostać zniszczone przez fizyczne zużycie, infekcję lub w wyniku procesu starzenia. W reumatoidalnym zapaleniu stawów, wadliwa odpowiedź immunologiczna może powodować stan zapalny, który powoduje erozję okładzin stawowych zwanych błonami maziowymi. Nie ma skutecznego lekarstwa na te stany. Wiele osób z zapaleniem stawów skutecznie radzi sobie lub poprawia jakość życia dzięki fizjoterapii, ćwiczeniom, kontroli wagi i lekom.

 

Międzynarodowe badania wskazują, że hiperbaryczna terapia tlenowa jest znacznie lepsza od rutynowego leczenia RZS. W 1995 r. w Przeglądzie XI Międzynarodowego Kongresu Medycyny Hiperbarycznej opublikowano wyniki konkretnego badania. Wyniki te wskazują na następujące skutki tlenowej terapii hiperbarycznej w tym schorzeniu:

* remisja choroby: 23,4%

* bardzo dobry efekt: 51,4%

* ogólne polepszenie stanu Pacjenta: 16,2%

* brak efektu i brak odpowiedzi na terapię hiperbaryczną: 8,1%

Autorzy badania podsumowali je jedną kluczową opinią: „W trakcie leczenia stwierdziliśmy, że tlen hiperbaryczny znacznie przewyższa rutynowe leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów”.

 

Hiperbaryczna terapia tlenowa dziś stała się standardem w leczeniu schorzeń w obrębie stawów w wielu krajach (m.in. Stany Zjednoczone, Kanada, Australia czy Chiny i Japonia). Praktyka kliniczna dowiodła, że ​​hiperbaryczna terapia tlenowa ma dobry wpływ na analgezję, obniżając szybkość sedymentacji krwi, stabilizując funkcję immunologiczną i wzmacniając odporność organizmu na eliminowanie czynników chorobotwórczych. Jest także wyjątkowo korzystna przy procesie odbudowy chorych stawów.

 

Stwierdzono, że hiperbaryczna terapia tlenowa hamuje rozwój procesu chorobowego. HBOT może tłumić stany zapalne powodowane z czynników immunologicznych lub infekcji. Co więcej, codzienna hiperbaryczna terapia tlenowa hamuje odpowiedź zapalną, nawet jeśli choroba jest w pełni rozwinięta; jednak podkreślić należy także, że leczenie hiperbarią tlenową jest tym bardziej skuteczne im do czynienia mamy z wcześniejszym stadium choroby.

Kilkukrotny wzrost liczby komórek macierzystych dzięki komorze hiperbarycznej.

Badania kliniczne jednoznacznie dowiodły, że podawanie tlenu pod zwiększonym ciśnieniem stymuluje szpik kostny do wytwarzania komórek macierzystych oraz pobudza je do działań naprawczych w organizmie.  Zabiegi wykonywane w komorze hiperbarycznej prowadzą do nawet 8-krotnego wzrostu liczby komórek macierzystych!

Komórki macierzyste to komórki posiadające jednocześnie dwie zdolności:

  • zdolność potencjalnie nieograniczonej liczby podziałów (samoodnawiania swojej puli, czyli proliferacji)
  • różnicowania się w komórki innych typów

Ze względu na zdolność do różnicowania komórki macierzyste dzieli się na:

  • totipotencjalne – mogą różnicować się w komórki każdego typu, w tym tworzące łożysko
  • pluripotencjalne – mogą różnicować się w każdy typ komórek dorosłego organizmu z wyjątkiem komórek łożyska
  • multipotencjalne – mogą dać początek kilku różnym typom komórek, z reguły o podobnych właściwościach
  • unipotencjalne – mogą dać początek komórkom tylko jednego typu.

Dorosłe komórki macierzyste (somatyczne komórki macierzyste) – znajdują się w tkankach dojrzałych organizmów (młodych oraz dorosłych) i są multipotencjalne (między innymi komórki krwiotwórcze) lub unipotencjalne (na przykład mięśniowe komórki satelitowe).

Zgodnie z badaniami ekspozycja na tlen hiperbaryczny pobudza szpik kostny do produkcji komórek macierzystych poprzez stymulację syntezy tlenku azotu. Populacja komórek CD34(+) podwaja się już po jednym zabiegu tlenowej terapii hiperbarycznej trwającym 120 minut. Po 20 zabiegach ilość komórek macierzystych wzrasta ośmiokrotnie.

Komórki macierzyste mają unikalną zdolność do różnicowania się w komórki budujące różne tkanki i narządy w organizmie człowieka. Komórki tego typu dają początek na przykład komórkom mięśniowym, nerwowym lub komórkom układu krwionośnego (płytki krwi, czerwone lub białe krwinki).  Komórki macierzyste są obecne również w skórze, wątrobie, tkance mięśniowej oraz tkance tłuszczowej. Proces różnicowania komórek macierzystych ma miejsce przez całe życie człowieka.

Nie ma prostszej i tańszej metody na pobudzenie produkcji komórek macierzystych od zastosowania Tlenowej Terapii Hiperbarycznej HBOT.

Neurologia i Tlenowa Terapia Hiperbaryczna

Stosowanie Tlenowej Terapii Hiperbarycznej związane jest ze spektakularnymi efektami w leczeniu schorzeń neurologicznych. Dzięki HBOT w obrębie ośrodkowego układu nerwowego uzyskujemy:

likwidację hipoksji (niedoboru tlenu) w mózgu,

poprawę warunków przepływu krwi w mikrokrążeniu,

– poprawę metabolizmu w tkance nerwowej,

– redukcję obrzęku mózgu,

– zwiększenie przepuszczalności w barierze krew-mózg,

– ochronę uszkodzonych obszarów tkanki nerwowej,

– ochronę późnych następstw urazów mózgu.

 

Wpływ tlenu hiperbarycznego na układ nerwowy jest kolosalny. Badania obrazowe jednoznacznie wskazują, że intensywna terapia hiperbaryczna wpływa zdecydowanie na zniwelowanie następstw niedotlenienia mózgu, a dostarczenie tlenu w warunkach zwiększonego ciśnienia do uszkodzonych komórek powoduje ich reaktywację. Przyczynia się także do zmniejszenia obrzęków i znaczącego zwiększenia elastyczności erytrocytów. Stąd powszechne już stosowanie terapii hiperbarycznej w leczeniu uszkodzeń mózgu (także pourazowych), porażeń mózgowych czy udarów. Badania kliniczne pokazują, że u chorych poddanych terapii HBOT następuje wyjątkowo duży stopień redukcji stanów spastycznych, wynikający z poprawy funkcji neuronów znajdujących się w uszkodzonych obszarach. Poprawie ulegają także funkcje poznawcze i pamięć.

Regularnie stosowana hiperbaria pozwala także na stopniowe cofnięcie się istniejących objawów neurologicznych, znaczną poprawę funkcji motorycznych oraz czucia, a także dolegliwości bólowych. Włączenie w proces leczenia tlenu hiperbarycznego powoduje znaczącą poprawę efektów leczenia samoistnego porażenia nerwu twarzowego i skrócenie czasu potrzebnego na przywrócenie pełnej funkcji uszkodzonego nerwu. Obniżenie mózgowego przepływu krwi spowodowane wysokimi dawkami tlenu podczas hiperbarycznej terapii tlenowej przyczynia się do redukcji ciśnienia śródczaszkowego. Konsekwencją jest przywrócenie metabolizmu tlenowego, redukcja stężenia mleczanów i zwiększenie zawartości fosfatazy kreatyninowej i ATP w tkance mózgowej. Wzrost ciśnienia parcjalnego tlenu powoduje zwiększenie zasięgu dyfuzji tlenu z naczyń mózgowych. Dzięki temu tlen dociera w zwielokrotnionych ilościach do obszarów uprzednio niedotlenionych.

Stąd Tlenowa Terapia Hiperbaryczna jest metodą wspomagającą w leczeniu wielu schorzeń w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, między innymi:

 

  • autyzmu,
  • stwardnienia rozsianego SM,
  • choroby Alzheimera,
  • choroby Parkinsona,
  • depresji,
  • ADHD,
  • przewlekłego stresu

 

 

Informacje źródłowe pochodzą z publikacji autorstwa Dr n. med. Leszka Jagodzińskiego i Dr n. med. Grzegorza Knefla zamieszczonej w „Zarysie Medycyny Hiperbarycznej” pod redakcją Prof. Aleksandra Sieronia i Prof. Grzegorza Cieślara.